Τα είδη των κειμένων

Ιστότοπος: Εκπαιδευτήρια Γ.Ζώη - Ηλεκτρονική Τάξη
Μάθημα: Γλώσσα ΣΤ' Δημοτικού
Βιβλίο: Τα είδη των κειμένων
Εκτυπώθηκε από: Επισκέπτης (Guest user)
Ημερομηνία: Monday, 25 November 2024, 11:42 PM

Περιγραφή

e-book

1. Περιγραφή

Επιμέλεια κειμένων:Γιώργος Χιονάς

Έκθεση – Έκφραση – Ενότητα 1

Όταν θέλουμε μιλήσουμε για ένα γεγονός, ακολουθούμε τη διαδικασία της περιγραφής. Περιγραφή είναι η διαδικασία παρουσίασης αντικειμένων, προσώπων, χώρων, γεγονότων κ.ά.

 Α. Βασικά στοιχεία περιγραφής (γεγονότος)

πότε συνέβη το γεγονός

Αναφέρουμε πληροφορίες για τον χρόνο που συνέβη το γεγονός.

πέρυσι το καλοκαίρι, πέρυσι τον χειμώνα, τον Αύγουστο που μας πέρασε κ.ά.

πού συνέβη το γεγονός

Δίνουμε πληροφορίες για τον χώρο που συνέβη το γεγονός.

στη θάλασσα, στην ακρογιαλιά, στο

 περιγιάλι, στον ωκεανό, στο πέλαγος κ.ά.

ποια πρόσωπα συμμετέχουν στο γεγονός

Αναφέρουμε πληροφορίες για τα πρόσωπα που συμμετείχαν.

η οικογένειά μου και εγώ, ψαράδες, δημότες, το λιμενικό σώμα κ.ά.

ποια ήταν η αφορμή – αιτία του γεγονότος

Περιγράφουμε την αφορμή – αιτία που πυροδότησε το γεγονός.

η απροσεξία των ανθρώπων, η αδιαφορία των κολυμβητών, η αγένεια των οικογενειών κ.ά.

τι έγινε – ποια ήταν η εξέλιξη

Περιγράφουμε την αρχή, την εξέλιξη και το τέλος του γεγονότος.

  • πώς ξεκίνησε το γεγονός

οι κολυμβητές τρώνε το κολατσιό τους και μετά πετούν τα σακουλάκια τους στην άμμο

  •   πώς εξελίχθηκε

κάθε καλοκαίρι κά

ποιος φροντίζει την καθαριότητα, αλλά φέτος δεν υπάρχει κάποιος εργαζόμενος σε αυτό το πόστο

  • πώς τέλειωσε

υπάρχουν μαζεμένα σκουπίδια δύο συνεχόμενων καλοκαιριών και η παραλία

 είναι πλέον πολύ βρώμικη

αποτελέσματα – σημασία του γεγονότος

Αναφέρουμε τη σημασία του γεγονότος.

τα σκουπίδια στις ακτές δημιουργούν ένα επικίνδυνο περιβάλλον τόσο για τους ανθρώπους όσο για τα ζώα της περιοχής.

 

 

Β. Δομή περιγραφής – Σκελετός έκθεσης

 

 

 

 

 

 Γ. Γραμματική περιγραφής ενός γεγονότος

Τα  παρακάτω στοιχεία θα κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την περιγραφή σου.

Μέρη του λόγου

Χρήση

Παραδείγματα

επίθετα

κάνουν την περιγραφή πιο ζωντανή και παραστατική

πανέμορφη παραλία, ανεύθυνοι άνθρωποι, τραγική κατάσταση κ.ά.

τοπικά επιρρήματα

δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του χώρου

κοντά στο σπίτι μου , δίπλα στη θάλασσα κ.ά.

παρελθοντικοί χρόνοι

βοηθούν στην περιγραφή

γεγονότων

  • Παρατατικός

Περπατήσαμε στη θάλασσα.

  • Αόριστος

Μαζί με τους άλλους καθαρίσαμε την παραλία.

  • Ιστορικός Ενεστώτας

Η στιγμή που καθαρίζουμε τη θάλασσα είναι γεγονός.

2. Ενημερωτικά κείμενα για εκδηλώσεις

Επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Χιονάς

Πολλές φορές είναι απαραίτητο να φτιάξουμε ενημερωτικά κείμενα για διάφορες εκδηλώσεις, ώστε να μπορέσουμε να κατευθύνουμε τους ενδιαφερόμενους, ως προς το πώς, πότε θα έρθουν κ.ά.

 Α. Βασικά στοιχεία συγγραφής ενημερωτικού κειμένου

τι είναι αυτό για το οποίο

θέλουμε να ενημερώσουμε

Αναφέρουμε πληροφορίες για την εκδήλωση.

θεατρική παράσταση, παράσταση χορού, μπαλέτο, φιλανθρωπικό παζάρι, έκθεση βιβλίου κ.ά.

πού θα γίνει η εκδήλωση

Δίνουμε πληροφορίες για τον χώρο που θα γίνει η εκδήλωση.

στο θέατρο του σχολείου, στην τάξη μου, στο γυμναστήριο του σχολείου, στο προαύλιο κ.ά.

πότε θα γίνει η εκδήλωση

Αναφέρουμε πληροφορίες για τον χρόνο που θα γίνει η εκδήλωση.

28 Οκτωβρίου 2000, Παρασκευή 12 Ιουνίου 2000 ώρα 09:00 π.μ. κ.ά

πώς θα έρθουν οι ενδιαφερόμενοι

Δίνουμε κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόσβαση στον χώρο.

διαδρομή, κεντρικά σημεία, λεωφορεία που περνούν κοντά από το σημείο, μετρό κ.ά.

 

Β. Δομή περιγραφής – Σκελετός έκθεσης

 

 

 

 

 

3. Πρόσκληση

Επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Χιονάς

Όταν θέλουμε να προσκαλέσουμε κάποιον να συμμετάσχει σε ένα γεγονός, το στέλνουμε συνήθως μία γραπτή πρόσκληση. Μπορούμε να γράψουμε προσκλήσεις για να καλέσουμε κάποιον σε μία γιορτή, σε μία εκδήλωση, σε ένα κοινωνικό γεγονός.

Α. Βασικά στοιχεία της πρόσκλησης

ποιος προσκαλεί;

Αναφέρουμε το όνομα του ατόμου ή των ατόμων διοργανώνουν την εκδήλωση.

  • Φιλική πρόσκληση

Γράφουμε μόνο το όνομά μας.

π.χ. Σε περιμένω, Βασίλης.

  • Επίσημη πρόσκληση

Γράφουμε ολόκληρο το ονοματεπώνυμό μας ή ολόκληρη την ονομασία της ομάδας που ανήκουμε.

π.χ. Σας περιμένουμε στον γάμο μας.

Πάνος Πάνου – Δήμητρα Δημητρίου

πιθανή θέση στοιχείων του αποστολέα σε μία πρόσκληση

Σε μία πρόσκληση θα πρέπει να περιλάβουμε τα στοιχεία του αποστολέα, τα οποία μπορεί να βρίσκονται σε τρεις πιθανές θέσεις.

  • Αρχή πρόσκλησης

π.χ. Οι μαθητές της Ε’ δημοτικού σας ανακοινώνουν ……

  • Τέλος πρόσκλησης

π.χ. Η παρουσία σας θα μας δώσει μεγάλη χαρά.

Γιώργος και Δήμητρα

  • Φάκελος πρόσκλησης

Στο πάνω αριστερό άκρο του φακέλου γράφουμε τα στοιχεία μας.

π.χ. Γιώργος Γεωργίου

Γεωργίου 20

68100 Αλεξανδρούπολη

 

 

ποιος προσκαλείται;

Σε μία πρόσκληση θα πρέπει να περιλάβουμε τα στοιχεία του παραλήπτη.

Αν πρόκειται για ατομική πρόσκληση, τα στοιχεία του παραλήπτη μπορεί να είναι σε δύο θέσεις.

  • Αρχή πρόσκλησης

π.χ. Αγαπητή Ελένη, σε περιμένω.

  • Φάκελος πρόσκλησης

Στο κάτω δεξί άκρο του φακέλου γράφουμε τα στοιχεία του παραλήπτη.

π.χ. Γιώργος Ζώης

Αβέρωφ 12-14,

16452 Αργυρούπολη

Αν πρόκειται για ομαδική πρόσκληση, τα στοιχεία του παραλήπτη μπορεί να είναι σε δύο θέσεις.

  • Αναφέρουμε την ιδιότητα του παραλήπτη στην αρχή της πρόσκλησης.

π.χ. Αγαπητοί γονείς, σας περιμένουμε....

  • Χρησιμοποιούμε την προσωπική αντωνυμία «σας».

π.χ. Οι μαθητές του Ε1 των Εκπαιδευτηρίων Ζώη σάς προσκαλούν....

σκοπός της πρόσκλησης

Περιγράφουμε το είδος – σκοπό της εκδήλωσης.

π.χ. γάμος, βάφτιση, θεατρική παράσταση, έκθεση βιβλίου

τόπος και χρόνος

(χώρος, ώρα, ημερομηνία)

Σε μία πρόσκληση γράφουμε την ακριβή διεύθυνση (οδό, αριθμό, περιοχή), την ώρα και την ημερομηνία που θα γίνει το γεγονός.

π.χ. στο αμφιθέατρό των Εκπαιδευτήριων Γεωργίου Ζώη, Αβέρωφ 18 – 20, τη Δευτέρα ….. Δεκεμβρίου ………., στις 8 μ.μ.

Μπορούμε να προσθέσουμε και έναν αριθμό τηλεφώνου ή ένα e – mail, στα οποία μπορεί να καλέσει κάποιος αν χρειαστεί περισσότερες διευκρινήσεις ή πληροφορίες.

π.χ. Για κρατήσεις θέσεων, τηλεφωνήστε στο 210 9617817.

Φάκελος:

Παράδειγμα πρόσκλησης:

4. Αφήγηση

Επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Χιονάς

Αφήγηση είναι η περιγραφή γεγονότων, τα οποία παρουσιάζονται µε χρονολογική σειρά. Η αφήγηση µιας ιστορίας πρέπει να οργανώνεται µε βάση:

  • τον χρόνο (τα γεγονότα σε χρονική σειρά)
  • την σύνδεση των γεγονότων της ιστορίας (ποια η αιτία και το αποτέλεσµα)

 

Α. Βασικά στοιχεία αφήγησης ιστορίας

πού συνέβη η ιστορία

Αναφέρουμε τον τόπο που συμβαίνει η ιστορία.

στο θέατρο, στο πάρκο, στο Μέγαρο Μουσικής κ.ά.

πότε συνέβη η ιστορία

Αναφέρουμε τον χρόνο που συμβαίνει η ιστορία.

παραμονή Χριστουγέννων, το προηγούµενο Σαββατοκύριακο κ.ά.

ποια πρόσωπα συµµετέχουν στην ιστορία

Αναφέρουμε τα πρόσωπα που συμμετέχουν.

ο αφηγητής, οι γονείς, οι φίλοι, οι συµµαθητές, οι γείτονες, οι συγγενείς, απλοί περαστικοί, ηθοποιοί κ.ά.

 

ποια είναι η εξέλιξη του γεγονότος

Περιγράφουμε την αρχή, την εξέλιξη και το τέλος του γεγονότος.

  • πώς ξεκίνησε το γεγονός

βγήκε πρώτα ο βιολιτζής, βγήκε ο πρωταγωνιστής και μας καλησπέρισε κ.ά.

  • πώς εξελίχθηκε

οι μουσικοί κούρδισαν τα όργανά τους και ξεκίνησαν να ζεσταίνουν τα χέρια τους

  • πώς τέλειωσε

η παράσταση τελείωσε με χειροκροτήματα του κοινού

σκέψεις και συναισθήματα

Περιγράφω τις σκέψεις μου και τα συναισθήματά μου για αυτό.

φόβος, τρόµος, δέος, αγωνία, ανησυχία, απελπισία, στενοχώρια, λύπη, θλίψη, πίκρα, απογοήτευση, ψυχραιµία, ελπίδα, χαρά, θαυµασµός κ.ά.

 

Β. Δομή περιγραφής – Σκελετός έκθεσης

 

 

 

 

 Γ. Γραμματική περιγραφής ενός γεγονότος

Τα  παρακάτω στοιχεία θα κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την αφήγησή σου.

Μέρη του λόγου

Χρήση

Παραδείγματα

αιτιολογικές προτάσεις

κάνουν την αφήγησή σου πιο πειστική

Γυρίσαμε πίσω, γιατί είχε αρχίσει να νυχτώνει.

Η μητέρα µου ήταν χαρούμενη, καθώς είχαμε καιρό να περάσουμε χρόνο μαζί.

χρονικές προτάσεις

δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του χρόνου

Όταν άρχισαν να παίζουν, ...

Μόλις ακούστηκε το κουδούνι, ... Αφού κατάλαβε τι γίνεται, ... κ.ά

χρονικά επιρρήματα και φράσεις µε προθέσεις που δηλώνουν χρόνο

απαραίτητα στοιχεία της αφήγησης, βάζουν τα γεγονότα σε μία χρονική σειρά

  • χρονικά επιρρήματα

πέρσι, φέτος, ύστερα, αργότερα, νωρίτερα, αργά, αρχικά, χθες,

αύριο, έπειτα, τέλος κ.ά.

  • φράσεις µε προθέσεις

από νωρίς, για λίγο, στην αρχή, στη συνέχεια, κατά το βραδάκι, ως αργά

κ.ά.

ρήματα σε παρελθοντικούς χρόνους

βοηθούν στην περιγραφή

γεγονότων

  • Παρατατικός

Καθόμασταν στη δεύτερη σειρά.

  • Αόριστος

Μου τράβηξε την προσοχή.

  • Ιστορικός Ενεστώτας

Εκεί που καθόμουν εμφανίζεται ο ηθοποιός.

5. Βιογραφικό σημείωμα

Επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Χιονάς

Οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους γράφει κανείς ένα βιογραφικό σημείωμα είναι:

  • για να βρει μια θέση εργασίας
  • για να γίνει γνωστός για τη δουλειά του παρουσιάζοντας πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του

Α. Βασικά στοιχεία βιογραφικού σημειώματος

ονοματεπώνυμο

Αναφέρουμε το ονοματεπώνυμο του προσώπου.

Ευγένιος Τριβιζάς, Άλκη Ζέη, Αγγελική Βαρελλά κ.ά.

τόπος και ημερομηνία γέννησης

Αναφέρουμε τον τόπο και την ημερομηνία γέννησης.

Αθήνα 1950, Εδιμβούργο 1936, Λέσβος 1820 κ.ά.

τόπος κατοικίας

Αναφέρουμε τον τόπο κατοικίας.

στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, Λονδίνο, Παρίσι κ.ά.

οικογενειακή κατάσταση

Αναφέρουμε την οικογενειακή του κατάσταση.

άγαμος, παντρεμένος, ορφανός από πατέρα κ.ά.

σπουδές

Αναφέρουμε τις σπουδές του.

αρχαιολογία στη Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών, Γαλλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης κ.ά.

επαγγελματική εμπειρία

Αναφέρουμε την επαγγελματική εμπειρία του ατόμου.

στην Εθνική τράπεζα ως υπάλληλος, σε Δημοτικό σχολείο ως δάσκαλος, στο Θέατρο Τέχνης κ.ά.

τιμητικές διακρίσεις

Αναφέρουμε αν έχει λάβει τιμητικές διακρίσεις.

βραβείο νόμπελ, κρατικό βραβείο δηγήματος, επίσημος διδάκτορας του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ.ά.

συγγραφικό έργο

Αναφέρουμε το συγγραφικό έργο του.

Εδώ γράφουμε το σύνολο των έργων ενός συγγραφέα, το οποίο ονομάζεται αλλιώς και εργογραφία.  Ο τρόπος με τον οποίο γράφουμε τα έργα είναι ο παρακάτω:

Όνομα βιβλίου (κόμμα) Περιοχή έκδοσης (κόμμα) Εκδοτικός οίκος (κόμμα) Χρονολογία (τελεία)

Το καπλάνι της βιτρίνας, Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.

 

Γ. Γραμματική ενός βιογραφικού σημειώματος

Τα  παρακάτω στοιχεία θα κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την αφήγησή σου.

Μέρη του λόγου

Χρήση

Παραδείγματα

ρήματα σε παρελθοντικούς χρόνους σε γ΄ ενικό πρόσωπο

δείχνουν ότι μιλάς για γεγονότα που ανήκουν στο παρελθόν

Γεννήθηκε...., Σπούδασε......, Έζησε......  κ.ά.

ρήματα σε ιστορικό ενεστώτα

ζωντανεύουν το κείμενό σου

το έργο του έχει πρωτοτυπία, γράφει εξαιρετικές νουβέλες κ.ά.