Παραγωγή γραπτού λόγου

4. Δομή περίληψης

Επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Χιονάς

Έκθεση – Έκφραση – Περίληψη

Η περίληψη είναι η παρουσίαση μιας ιστορίας (ενός κειμένου) με σύντομο τρόπο. Στην περίληψη αναφέρουμε μόνο τις βασικές πληροφορίες του κειμένου. Παραλείπουμε τις πληροφορίες που δεν είναι τόσο σημαντικές.

 

A. Βήματα συγγραφής μιας περίληψης

Τα βήματα που ακολουθούμε για να γράψουμε μια περίληψη είναι τα παρακάτω:

Βήμα 1

Ανάγνωση κειμένου

Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο,
για να κατανοήσουμε την υπόθεση του, το περιεχόμενό του.

Βήμα 2

 –

Εντοπισμός κυρίως θέματος

Εντοπίζουμε το κυρίως θέμα της ιστορίας.
Σε αυτό μας βοηθάει και ο τίτλος της ιστορίας που πολλές φορές συνοψίζει το θέμα της.

Βήμα 3

Χωρισμός σε παραγράφους

Χωρίζουμε το κείμενο σε παραγράφους.

Βήμα 4

 –

Λέξεις – κλειδιά

Προσπαθούμε να εντοπίσουμε σε κάθε παράγραφο λέξεις – κλειδιά ή φράσεις – κλειδιά,
που θα μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε το κυρίως θέμα της κάθε παραγράφου.

Βήμα 5

Πλαγιότιτλοι

Αν θέλουμε, μπορούμε να σημειώσουμε στο περιθώριο της παραγράφου
μια σύντομη (ονοματική συνήθως) πρόταση, τον πλαγιότιτλο,
ο οποίος αναφέρεται στο κυρίως θέμα της παραγράφου.
Στον πλαγιότιτλο χρησιμοποιούμε δικά μας λόγια.

Βήμα 6

Σύνθεση

Ενώνουμε τις σύντομες προτάσεις που έχουμε γράψει στο περιθώριο

(πλαγιότιτλους).

Κάνουμε τις αλλαγές που είναι απαραίτητες
και χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες λέξεις,

ώστε να ενωθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.               (π.χ. έπειτα, στη συνέχεια, και, ακόμη, στο τέλος κ.ά).

 

 Β. Σημαντικές πληροφορίες περίληψης

Η περίληψή μας χρειάζεται να περιλαμβάνει τα παρακάτω βασικά στοιχεία:

  • πού συμβαίνει η ιστορία μας;
  • πότε συμβαίνει;
  • ποιος είναι ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας;
  • ποια άλλα πρόσωπα συμμετέχουν στην ιστορία;
  • πώς εξελίσσεται η ιστορία; (πώς αρχίζει, πώς εξελίσσεται (τι γίνεται μετά), πώς τελειώνει)
  • αναφέρουμε τι νιώθουν τα πρόσωπα της ιστορίας. (συναισθήματα)